Thu hút các định chế tài chính quốc tế
Theáttriểnngangtầmcácđôthịlớntrênthếgiớhình chữ nhậto đồ án điều chỉnh quy hoạch chung TP.HCM đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2060 được đưa ra lấy ý kiến tại hội nghị, định hướng của TP.HCM là xây dựng các trục giao thông từ TP kết nối với các đô thị lớn của vùng; Hình thành các vành đai công nghiệp - đô thị - dịch vụ dọc theo các đường vành đai 3, vành đai 4.
Bên cạnh đó, TP sẽ xây dựng cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ và tập trung mở rộng, nâng cấp Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất. Thu hút đầu tư, phát triển mạnh các khu công nghệ thông tin tập trung, đồng thời xây dựng, nâng cấp các cơ sở nghệ thuật biểu diễn quốc gia, đáp ứng yêu cầu tổ chức các sự kiện nghệ thuật quốc gia và quốc tế. Hình thành và phát triển trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia.
Về đường bộ sẽ kéo dài trục động lực phía nam song song với QL50 và kết nối với đường ven biển tại Tiền Giang theo quy hoạch mạng lưới đường bộ quốc gia. Bổ sung tuyến kết nối với sân bay Long Thành từ trung tâm TP.HCM qua cầu Phú Mỹ 2. Bổ sung kết nối về phía đông với Đồng Nai (đường ĐT777) đến QL20 để giảm tải cho QL1 và đường cao tốc Long Thành - Dầu Giây. Kết nối đường ven biển từ Gò Công (Tiền Giang) qua cửa sông Soài Rạp đến Cần Giờ và kéo dài đến cao tốc Bến Lức - Long Thành (Đồng Nai) thông qua đường vào cảng Phước An để hỗ trợ cho các cụm cảng biển dự kiến tại Cần Giờ.
Song song đó là kết nối đường sắt TP.HCM - Cần Thơ với TP.HCM - Nha Trang thông qua đoạn tuyến trên cao dọc đường Nguyễn Văn Linh, xa lộ Hà Nội - đường Vành đai 2. Cũng theo đồ án, trong tương lai, đoạn tuyến Hòa Hưng - Bình Triệu - An Bình sẽ được chuyển đổi thành đường sắt đô thị.
Định hướng phát triển là TP đa tâm và đa dạng không gian sinh thái, hội tụ nguồn lực phát triển đô thị bởi sông Sài Gòn và 9 trục phát triển, đồng thời lan tỏa cơ hội kinh tế theo hai vành đai và hành lang kinh tế biển…
Ông Trần Ngọc Chính, Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị VNTheo lãnh đạo Sở QH-KT TP.HCM, các cảng ở Đông Nam Á chiếm 30% khối lượng trung chuyển và nhu cầu sẽ tiếp tục tăng. Trong khi đó, VN có vị trí chiến lược, thuận lợi cho sản xuất tiêu dùng và vận tải biển, là cửa ngõ logistics của khu vực. Chính vì vậy, TP.HCM cần được khai thác như một trung tâm xuất khẩu của quốc gia và cả vùng. Từ đó, đồ án định hướng đẩy mạnh vai trò trung tâm hàng hải quốc tế, phục vụ khu vực lục địa Đông Nam Á; thực hiện quy hoạch quốc gia, mở rộng cảng TP.HCM thông qua việc cung cấp cơ sở hạ tầng. Kết hợp logistics đa phương thức, kết nối đường cao tốc và đường sắt tới Campuchia và Thái Lan.
Về phát triển đô thị, đề án tổ chức TP.HCM theo 5 vùng đô thị với các trung tâm chính ở khu vực trung tâm TP. Năm vùng đô thị gồm: vùng Sài Gòn - Chợ Lớn; Trường Thọ - Rạch Chiếc; Phú Mỹ Hưng (mở rộng); Tân Kiên; khu vực Đông Bắc Hóc Môn - Tây Nam Củ Chi. Mỗi vùng được định hướng theo các tính chất chính nhưng đều là những vùng đa chức năng có thể đáp ứng nhu cầu việc làm và môi trường sống có chất lượng cao, tại chỗ cho bộ phận lớn người dân và thực hiện vai trò trung tâm vùng, của quốc gia và quốc tế, gắn với khung hạ tầng đô thị và mô hình phát triển đô thị lấy giao thông công cộng làm trung tâm (TOD).
TP.HCM cần được quy hoạch như một trung tâm kinh tế của vùng, một trung tâm thu hút đầu tư, trung tâm khởi nghiệp, trung tâm về khoa học công nghệ và điểm đến du lịch trọng yếu của vùng. TP.HCM đặt mục tiêu phát triển ngang tầm các đô thị lớn trên thế giới, trở thành trung tâm kinh tế, tài chính, dịch vụ của châu Á, là điểm đến hấp dẫn toàn cầu. Định hướng TP.HCM sẽ là hạt nhân của vùng Đông Nam bộ, cực tăng trưởng của cả nước, là nơi thu hút các định chế tài chính và tập đoàn kinh tế quốc tế.
Phát triển đa dạng và hội tụ
Ông Trần Ngọc Chính, Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị VN, nhận định TP.HCM có vai trò rất lớn trong vùng Đông Nam bộ vì đây là vùng động lực phát triển. Do vậy cũng phải làm rõ hơn vị trí toàn cầu của TP.HCM trong quá trình phát triển. Đề án điều chỉnh quy hoạch chung TP.HCM đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2060 xác định TP cần được quy hoạch như một trung tâm kinh tế của vùng, một trung tâm thu hút đầu tư, trung tâm khởi nghiệp, trung tâm về khoa học công nghệ và điểm đến du lịch trọng yếu của vùng.
Theo vị chuyên gia này, có 9 nhóm nội dung quy hoạch chính cần được điều chỉnh. Đầu tiên là mô hình phát triển TP.HCM hướng đến là đa cực, đa trung tâm, tổ chức thành các lưu vực sống và làm việc có sức hấp dẫn. Từ vùng đô thị trung tâm phát triển ra 4 hướng. Phát triển đô thị có bản sắc, lấy không gian cảnh quan cây xanh mặt nước làm trung tâm, đồng thời phát huy giá trị đô thị lịch sử. Điều chỉnh các khu đơn năng quy mô lớn thành các khu phức hợp đa chức năng nhằm tăng tính khả thi, chất lượng và giá trị, hình thành các khu vực trọng điểm phát triển.
Về giao thông, theo ông Chính cần tăng cường kết nối giao thông liên vùng, bổ sung giao thông công cộng quy mô lớn - TOD cũng như tối đa hóa khả năng kết nối mạng đường giao thông cấp 2 và cấp 3. Vấn đề mở rộng các đường hiện hữu, lựa chọn thay thế bằng các tuyến đường mở mới đi qua khu vực có giá trị giải tỏa thấp hơn và khả năng tái phát triển hai bên đường, tái định cư tại chỗ cao hơn. Các nhà hoạch định và quản lý cũng cần quan tâm đến vấn đề biến đổi khí hậu trong tổ chức không gian và khuyến nghị điều chỉnh thiết kế chi tiết của một số khu chức năng trong các vùng có vai trò hỗ trợ thoát lũ để đảm bảo hỗ trợ thoát nước và liên kết sinh thái.
"Định hướng phát triển là TP đa tâm và đa dạng không gian sinh thái, hội tụ nguồn lực phát triển đô thị bởi sông Sài Gòn và 9 trục phát triển, đồng thời lan tỏa cơ hội kinh tế theo hai vành đai và hành lang kinh tế biển…", ông Chính kiến nghị.
Phát biểu tại hội nghị, Chủ tịch UBND TP.HCM Phan Văn Mãi khẳng định quy hoạch chung TP rất quan trọng, không chỉ đối với TP.HCM mà cho cả vùng và sự phát triển của cả nước. Do đó nhất thiết phải làm khẩn trương nhưng cũng cần đảm bảo chặt chẽ, nghiêm túc, khoa học và khả thi cao. Vừa qua, TP có đưa ra quy hoạch giữa kỳ (quy hoạch kinh tế - xã hội) và quy hoạch chung TP. Hai quy hoạch này đang song hành, vừa có điểm bất lợi nhưng cũng có thuận lợi, là có thể chia sẻ với nhau trong quá trình hoàn thiện. Đồng thời, Bộ KH-ĐT cũng vừa có biên bản gần cuối quy hoạch vùng Đông Nam bộ. Do vậy, phải có được tính đồng bộ giữa các quy hoạch này và tính động, tính mở trong liên kết vùng.
Ông Phan Văn Mãi mong muốn các chuyên gia, sở, ngành TP và đặc biệt là tổ tư vấn giúp TP xác định rõ có thể "động đến đâu - mở đến đâu" để có được không gian phát triển, tạo động lực mới phát triển, nhưng cũng phải khả thi trong kỳ quy hoạch để tránh lúng túng trong tổ chức triển khai về sau.
TP sẽ tiếp tục nghiên cứu để ứng dụng cao nhất có thể trong quá trình xây dựng, hoàn thiện và triển khai quy hoạch sắp tới. Đơn vị tư vấn và Sở QH-KT xác định chủ đề, xác định thời gian tổ chức ngay sau Tết dương lịch. Làm sao ngày 10 - 15.1.2024 phải có thu hoạch hoàn chỉnh để báo cáo Thành ủy TP.HCM và HĐND TP.HCM vào ngày 20.1. Tiếp đó hoàn thiện hồ sơ trình cấp thẩm quyền.
Chủ tịch UBND TP.HCM Phan Văn Mãi